Prasa polska na początku doby zaborów (1795–1815) jako obiekt refleksji historycznej

This article describes briefly the Polish press from the years 1795-1815 and discusses the trends and results of research undertaken in this field by historians after 1945. The citation analysis was widely used to evaluate the research achievements. Researchers showed little interest in the press of that time. Only 49 scholars in total worked in this area and they published 61 works cited 118 times within the parent discourse (history of the press) [including 42 times below the half-life period]. Kazimierz Ossowski (5 works) [8 citations] and Marian Kallas (6 works) [7 citations] could boast the greatest achievements in this field. The works published by Tadeusz Łepkowski [10] and Jerzy Łojek [3] also deserve attention. The greatest achievement in the analyzed area is a monograph by K. Ossowski "Prasa Księstwa Warszawskiego" (Warsaw, 2004). Other topics received much less attention. One also lacks synthetic analyses for the period 1796-1806 and monographs of the then leading newspapers, especially "Gazeta Warszawska" and "Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego

PRZEKŁAD NIEMIECKOJĘZYCZNYCH DOKUMENTÓW SAMOCHODOWYCH W ŚWIETLE KONCEPCJI PLURICENTRYZMU JĘZYKOWEGO

Zum Thema des Aufsatzes hat der Autor die Übersetzung der Kfz-Dokumente aus Deutschland, Österreich und der Schweiz im Lichte des plurizentrischen Konzepts gemacht. Die deutschsprachigen Kfz-Dokumente wurden aus genologischer Sicht auf ihre Funktion, Sprachstruktur und bei deren Übersetzung ins Polnische zu erscheinenden Translationsprobleme hin analysiert. Die Fachübersetzung aus plurizentrischer Perspektive war bisher nur selten Gegenstand wissenschaftlicher Überlegungen. Im theoretischen Teil des Artikels wurden die Erscheinung der Plurizentrik im Allgemeinen wie auch die dazu in Polen geführten kontrastiven Untersuchungen charakterisiert. Im praktischen Teil des Artikels wurden die Kfz-Dokumente zuerst als Eigenart der Amtssprache besprochen und dann einer kurzen sprachlichen und funktionalen Charakteristik unterzogen. Anschließend wurde auf die Übersetzungsprobleme derartiger Dokumente aus plurizentrischer Sicht hingewiesen. Darüber hinaus wurden einige Fehler in der Übersetzung österreichischer Kfz-Dokumente genannt, die von einem staatlich vereidigten Übersetzer für Deutsch begangen worden sind.The author analyses the translation of vehicle registration documents issued in Germany, Austria and Switzerland in the light of linguistic pluricentrism. German-language vehicle registration documents, belonging to the genre of official documents, are examined from the point of view of their function, linguistic structure and translation problems which may appear while translating them into Polish. The translation of LSP texts in the context of pluricentrism of the German language has rarely been the subject of scientific analyses. In the theoretical part of the article, the author generally characterizes linguistic pluricentrism and Polish contrastive studies in that respect. In the practical part of the article, he discusses vehicle registration documents as a specific type of official documents, shortly describes them functionally and linguistically and considers translation problems connected with these documents from the perspective of linguistic pluricentrism. Finally, he indicates mistakes in the translation of Austrian vehicle registration documents made by a sworn translator of German.Tematem niniejszego artykułu jest przekład dokumentów samochodowych z Niemiec, Austrii i Szwajcarii w świetle koncepcji pluricentryzmu językowego. Niemieckojęzyczne dokumenty samochodowe, będące z genologicznego punktu widzenia dokumentami urzędowymi, poddano analizie pod kątem ich funkcji, struktury językowej oraz problemów translacyjnych, jakie mogą pojawić się przy ich tłumaczeniu na język polski. Przekład specjalistyczny w kontekście pluricentryzmu niemczyzny rzadko był dotychczas przedmiotem rozważań naukowych. W teoretycznej części artykułu scharakteryzowano ogólnie zjawisko pluricentryzmu językowego oraz prowadzone w tym zakresie badania kontrastywne w Polsce. W praktycznej części artykułu omówiono dokumenty samochodowe jako specyficzny rodzaj dokumentów urzędowych, dokonano ich krótkiej charakterystyki funkcjonalnej i językowej, a następnie wskazano na problemy przekładu tego typu dokumentów z perspektywy pluricentryzmu językowego. Ponadto wskazano na błędy w tłumaczeniu austriackich dokumentów samochodowych popełnione przez tłumacza przysięgłego języka niemieckiego

Prasa polska na początku doby zaborów (1795–1815) jako obiekt refleksji historycznej

Polish press at the beginning of the partition era (1795-1815) as an object of historical reflection This article briefly describes the Polish press from the years 1795–1815 and discusses the trends and results of research carried out in this field by historians after 1945. The citation analysis was widely used to evaluate the research achievements. Researchers showed little interest in the press of that time. Only 49 scholars in total worked in this area and they published 61 works cited 118 times within the parent discourse (history of the press) [including 42 times below the half-life period]. Kazimierz Ossowski (5 works) [8 citations] and Marian Kallas (6 works) [7 citations] could boast the greatest achievements in this field. The works published by Tadeusz Łepkowski [10] and Jerzy Łojek [3] also deserve attention. The greatest achievement in the analyzed area is a monograph by K. Ossowski "Prasa Księstwa Warszawskiego” (Warsaw, 2004). Other topics received much less attention. One also lacks synthetic analyses for the period 1796–1806 and monographs of the then leading newspapers, especially "Gazeta Warszawska” and "Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego”

Bibliografia historii gospodarczej Drugiej Rzeczypospolitej

S\u142owa kluczowe: historia gospodarcza Polski \u2013 1918-1939; biografie i pami\u119tniki; informatory; prasa gospodarcza; badania nad histori\u105 gospodarcz\u105 II Rzeczypospolite

Edycje „Pamjatnoj Knižki Kališskoj Gubernii” jako przykład rosyjskiej produkcji wydawniczej w dawnym Królestwie Polskim

“Pamjatnyje Knižki” is the name of official, provincial and informational publications, existing as a kind of guide, which were printed in eighty-eight governorates and districts of the Russian Empire and published by local authorities. They were first published in the early thirties of the nineteenth-century (precisely in 1833) and released until 1917. Since the mid-forties of nineteenth-century the publications were printed in governorates developed on the areas of the former Republic of Poland. In the Podolia Governorate “Pamjatnaja Knižka” was published in the years 1859–1885?, while in the Grodno Governorate in the years 1860–1861 and 1864–1915.„Pamjatnyje Knižki” to nazwa urzędowych prowincjonalnych wydawnictw informacyjnych, stanowiących formę przewodnika, drukowanych w osiemdziesięciu ośmiu guberniach i obwodach Cesarstwa Rosyjskiego, publikowanych przez władze lokalne. Zaczęły ukazywać się w początkach lat trzydziestych XIX wieku (a dokładnie w roku 1833) i wychodziły do roku 1917. Od połowy lat czterdziestych wydawnictwo było tłoczone w guberniach powstałych na obszarach dawnej Rzeczypospolitej. W guberni podolskiej „Pamjatnaja Knižka” wychodziła w latach 1859–1885?, w grodzieńskiej natomiast w latach 1860–1861, 1864–1915

Periodyki Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i ich wkład w kształtowanie oraz upowszechnianie ideologii wychowawczej sanacji w latach 1929–1939

Autor w swoim opracowaniu skupia się na zaprezentowaniu czasopism Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, które z jednej strony miały swój wkład w wypracowywaniu, z drugiej – w propagowaniu ideologii wychowawczej sanacji.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Działalność informacyjna Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gorzowie Wielkopolskim

The article discusses the information service as one of the foremost tasks of the Provincial and Municipal Public Library in Gorzów Wielkopolski (WiMBP). Since its inception (1992), its employees in their statistical reports present the amount of information provided to the users. Information-related activities are covered by all departments, agencies and branches of the library. It should be noted, however, that separate information centres have been created in WiMBP, characterized by the transfer and presence of specialized thematic information. Visitors to these departments receive good quality information on the region, tourism, the European Union, France, the United States of America, minorities, business and economy. Processes changing the image of the library such as computerization, e-collections, OPAC, the website, have contributed to its opening to the needs of a new generation. WiMBP in Gorzów Wielkopolski is an example of an efficient hybrid library where next to traditional paper resources digital collections and electronic resources are available. In this way, the library widens its information scope to reach readers of all ages.Artykuł omawia służbę informacyjną jako jedno z głównych zadań Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gorzowie Wielkopolskim. Od początku swego istnienia, tj. od 1992 r., jej pracownicy w zestawieniach statystycznych porządkują i sumują liczbę udzielonych informacji: bibliotecznych, bibliograficznych i rzeczowych. Taką działalnością objęte są wszystkie działy, agendy i filie. Należy jednak podkreślić, że w książnicy powstały odrębne centra informacyjne, charakteryzujące się obiegiem, transferem i obecnością wyspecjalizowanych tematycznie informacji. Odwiedzający te działy użytkownicy poszukują i z dobrym skutkiem otrzymują pełne wiadomości na temat regionu, turystyki, Unii Europejskiej, Francji, Stanów Zjednoczonych, mniejszości narodowych, biznesu i gospodarki. Procesy zmieniające oblicze biblioteki, jak komputeryzacja, e-zbiory, dostęp do Internetu, katalog OPAC czy strony WWW, przyczyniły się niewątpliwie do otwarcia i poszerzenia oferty informacyjnej i potrzeb społeczeństwa nowej generacji. Gorzowska książnica jest przykładem sprawnie działającej biblioteki hybrydowej, gdzie obok papierowych źródeł informacji dostępne są źródła elektroniczne. Taki sposób organizacji poszerza formy działalności informacyjnej, skierowanej do wszystkich jej użytkowników, stając się miejscem przyjaznym i wspomagającym w poszukiwaniu i udzielaniu informacji o szerokim spektrum zainteresowania